Η θέση της γυναίκας κατά τον 18ο αιώνα ήταν γενικά υποδεέστερη σε σχέση με αυτή του άνδρα, με σαφείς κοινωνικούς, νομικούς και οικονομικούς περιορισμούς. Ωστόσο, η κατάσταση διέφερε ανάλογα με τη χώρα, την κοινωνική τάξη και τις συνθήκες της εποχής, αφού ο 18ος αιώνας υπήρξε επίσης περίοδος σημαντικών αλλαγών, όπως ο Διαφωτισμός και οι πρώτες επαναστάσεις, Γαλλική και Αμερικανική, που επηρέασαν και τη σκέψη για τη θέση της γυναίκας.
Αναφορικά με τη κοινωνική και νομική θέση οι γυναίκες θεωρούνταν κυρίως σύζυγοι και μητέρες. Η πατριαρχία κυριαρχούσε και νομικά η γυναίκα ήταν υπό την εξουσία του πατέρα ή του συζύγου της. Οι περισσότερες γυναίκες δεν είχαν δικαίωμα ψήφου, πρόσβαση στην ανώτερη εκπαίδευση ή ανεξαρτησία στην περιουσία τους. Ο νόμος συχνά δεν τις προστάτευε επαρκώς, ειδικά σε περιπτώσεις κακοποίησης ή διαζυγίου. Ο γάμος θεωρούνταν ο φυσικός και μοναδικός προορισμός μιας γυναίκας. Η αγαμία ήταν σχεδόν αδιανόητη, ενώ οι ανύπαντρες γυναίκες στιγματίζονταν.
Όσο για την εκπαίδευση και τη πνευματική ζωή, οι περισσότερες γυναίκες λάμβαναν μόνο βασική εκπαίδευση – κυρίως για να είναι καλές νοικοκυρές και σύζυγοι. Οι ανώτερες τάξεις διδάσκονταν μουσική, χορό και γλώσσες, αλλά όχι φιλοσοφία ή επιστήμες. Μέσα στον αιώνα, εμφανίζονται γυναίκες όπως η Μαίρη Ουόλστονκραφτ, που με το έργο της A Vindication of the Rights of Woman, διεκδικεί ισότητα στην εκπαίδευση και τα δικαιώματα. Ιδιαίτερα στη Γαλλία, οι γυναίκες των ανώτερων τάξεων διαδραμάτισαν ενεργό ρόλο στα πνευματικά σαλόνια, όπου συζητούνταν φιλοσοφικά και πολιτικά ζητήματα.
Η οικονομική ανεξαρτησία για τις περισσότερες γυναίκες ήταν σχεδόν αδύνατη. Δεν μπορούσαν να κληρονομήσουν ή να διαχειριστούν ελεύθερα περιουσία. Πολλές γυναίκες των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων εργάζονταν σε αγροτικές δουλειές, βιοτεχνίες ή ως υπηρέτριες, αλλά οι αμοιβές τους ήταν χαμηλές και οι συνθήκες εργασίας δύσκολες.
Οι γυναίκες συμμετείχαν ενεργά σε διαδηλώσεις και πολιτικές κινήσεις. Ωστόσο, όταν ζητήθηκε ισότητα, πολλοί διανοούμενοι της εποχής απέρριψαν το αίτημα.
Οι σημαντικότερες πρώτες φεμινιστικές φωνές του 18ου αιώνα ήταν η Μαίρη Ουόλστονκραφτ, η οποία θεωρείται η πρωτοπόρος του φεμινισμού στη Δύση ενώ υποστήριξε ότι οι γυναίκες δεν είναι κατώτερες από τους άνδρες από τη φύση τους αλλά λόγω έλλειψης εκπαίδευσης. Άλλη ήταν η Ολυμπία ντε Γκουζ, η οποία αντιπαρέβαλε το έργο της στη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του πολίτης της Γαλλικής Επανάστασης απαιτώντας δικαίωμα ψήφου, ισότητα στον γάμο και πρόσβαση στη παιδεία και την εργασία. Το 1793 εκτελέστηκε στη λαιμητόμο εξαιτίας των ριζοσπαστικών απόψεων της. Ακόμα οι Salonnières, γυναίκες των ανωτέρων τάξεων, διοργάνωναν φιλοσοφικά και πολιτικά σαλόνια, συνέβαλαν στη διάδοση των Διαφωτιστικών ιδεών και διεκδίκησαν πνευματικό ρόλο σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία.