Η πρώτη μάχη της σκωτσέζικης ανεξαρτησίας έλαβε μέρος, στη γέφυρα Στέρλινγκ στις 11 Σεπτεμβρίου 1297. Οι δυνάμεις των Άντριου ντε Μάρεϊ και Γουίλιαμ Γουάλας νίκησαν τις συνδυασμένες αγγλικές δυνάμεις των Τζων ντε Βάρεν κοντά στον ποταμό Φορθ.
Από τη περιοχή του Στέρλινγκ, οι στρατιές των Σκωτσέζων προχώρησαν στο Abbey Craig. Εκεί οι άντρες κατατάχθηκαν σε στρογγυλούς σχεδιασμούς προστατευόμενοι από τις ασπίδες τους και οπλισμένοι με σπαθιά και ακόντια. Για την τότε εποχή, οι σχηματισμοί αυτοί θεωρούνταν πρωτοπόροι και όπως λέγεται, μάλλον ήταν ιδεά του Γουάλας.
Ο Αγγλικός στρατός είχε παραταχθεί στη νότια όχθη του ποταμού. Ένα μεγάλο μέρος Σκωτσέζων ιπποτών, είχε ταχθεί υπέρ των Άγγλων. Ήταν τετραπλάσιοι σε αριθμό των Σκωτσέζων και ήταν πιο καλά οργανωμένοι και εκγυμνασμένοι. Τους δυο στρατούς τους χώριζε μόνο ο ποταμός και η μικρή ξύλινη γέφυρα. Έτσι ο Σάρεϊ, νιώθοντας ασφαλής επειδή οι αντίπαλοι δεν είχαν ιππικό, ξεκίνησε να διασχίσει το γεφυράκι.
Ο Γουάλας και οι άντρες του, δεν επιτέθηκαν κατευθείαν. Άφησαν μερικούς Άγγλους να περάσουν τη γέφυρα και τους επιτέθηκαν με δύο τμήματα στρατού. Ένα για να τους χτυπά κατά μέτωπο και ένα άλλο αποκόπτοντας τους από τους υπόλοιπους.
Έτσι με αυτό το τρόπο ο στρατός των Άγγλων χωρίστηκε ενώ το βαλτώδες έδαφος στις όχθες του ποταμού συντέλεσε στην αδυναμία τους να ανταπεξέλθουν. Τότε επικράτησε πανικός και εκεί ήταν που φάνηκε η υπεροχή του Γουάλας. Ο Μάρεϊ πληγώθηκε βαριά και πέθανε λίγο μετά τη μάχη. Οι Άγγλοι όμως ηττήθηκαν με μεγάλες απώλειες.
Η μάχη στη γέφυρα του Στέρλινγκ έμεινε στην ιστορία όχι μόνο ως απελευθερωτικός αγώνας της Σκωτίας, αλλά και επειδή για πρώτη φορά ένα μικρό πεζικό σώμα νίκησε ένα ισχυρότερο ιππικό σώμα.