Η πανώλη ή αλλιώς μαύρος θάνατος, ξεκίνησε από τη Κίνα το 1331, μετέπειτα συνεχίστηκε στη Συρία το 1339 και τελικά στην Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα στο λιμάνι της Κριμέα, το 1345. Εκεί κατέληξαν τα 12 καράβια Γενοβέζων τα οποία έρχονταν από τη μαύρη θάλασσα και έφτασαν στο λιμάνι της Μεσσίνα. Φτάνοντας όμως εκεί, οι περισσότεροι ναύτες ήταν νεκροί. Και όσον αφορά εκείνους που είχαν μείνει ζωντανοί, υπέφεραν. Τα σώματα τους είχαν σχεδόν καλυφθεί από μαύρα σημάδια τα οποία έβγαζαν αίμα και πύον. Τότε κάποιοι άνθρωποι πίστεψαν πως η ασθένεια ήταν η τιμωρία του Θεού προς το ανθρώπινο είδος. Φυσικά αυτό συνέβη γιατί δεν μπορούσαν να αντιληφθούν τότε τη βιολογία της ασθένειας και προσπάθησαν να αποδώσουν την ευθύνη σε κάτι πιο γνώριμο για αυτούς. Αφού πιθανόν δεν μπόρεσαν να κατηγορήσουν για πολύ τον Θεό, στράφηκαν προς τους Εβραίους. Εκείνοι δεν μετρούσαν τόσα θύματα καθώς είχαν καλύτερη υγιεινή από τους Χριστιανούς. Ακολούθησε ένας μεγάλος διωγμός των Εβραίων που κατέληξε σε αιματοκύλισμα. Πλήθος Εβραίων χάθηκε τότε εξαιτίας του διωγμού αυτού και μαζί με τους νεκρούς της πανώλης, ο πληθυσμός της Ευρώπης μειώθηκε κατά 1/3. Επίσης, έχει σημειωθεί πως τότε, η Αγγλία έχασε πάνω από τον μισό της πληθυσμό.
Η ασθένεια αυτή ξεκίνησε να μεταδίδεται από τους άρρωστους αρουραίους μέσω των ψύλλων που ζούσαν παρασιτικά πάνω τους. Στις μεγάλες πόλεις, όπου οι πολίτες ζούσαν αποπνικτικά, η ασθένεια μεταδιδόταν πολύ πιο γρήγορα και εύκολα. Παρατηρήθηκαν τρεις τύποι αυτής της ασθένειας, ο βουβωνικός, ο πνευμονικός και ο σηψαιμικός. Τα συμπτώματα τους ήταν ο πυρετός, ο εμετός, η φαγούρα και μετέπειτα η οργανική ανεπάρκεια και το κώμα. Μέθοδοι θεραπείας που εφάρμοζαν τότε ήταν η αφαίμαξη και η τοποθέτηση βδελλών πάνω στους ασθενείς.
Μια από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες που έχουν απομείνει να θυμόμαστε μέχρι και σήμερα είναι η στολή των γιατρών της εποχής. Οι γιατροί εμφανίζονταν με μακριές στολές φτιαγμένες από δέρμα και καλυμμένες με κερί. Στα χέρια τους φορούσαν γάντια, στο κεφάλι τους ένα καπέλο για να ξεχωρίζουν από τους απλούς πολίτες, στα μάτια τους γυαλιά με κόκκινους φακούς και στο πρόσωπο τους μια μάσκα η οποία θύμιζε πουλί. Σε αυτή τη χαρακτηριστική μάσκα τοποθετούσαν στο ράμφος είτε σφουγγάρια εμποτισμένα με ξύδι είτε μυρωδικά όπως βότανα, λουλούδια αλλά και μούρα για να εμποδίζουν έτσι το να εισπνεύσουν τον μολυσμένο αέρα. Παρόλα αυτά θεωρήθηκε πως η στολή αυτή, όχι μόνο δεν εμπόδιζε την διασπορά του ιού αλλά εν τέλη εμποτιζόταν και μεταδιδόταν μέσω αυτής. Μαζί τους κουβαλούσαν και ένα ραβδί για να βγάζουν τα ρούχα των αρρώστων χωρίς να έρχονται σε επαφή μαζί τους. Βέβαια, υπήρξε και μια θεωρία πως με αυτό τους χτυπούσαν καθώς θεωρούνταν ότι η ασθένεια τους προσέβαλε εξαιτίας των αμαρτιών τους.
Τότε, όταν αρρώσταινε ένας άνθρωπος είχε περίπου 7 μέρες ζωής με 70% θνησιμότητα ενώ τώρα, καθώς ακόμα υπάρχει αυτή η ασθένεια κυρίως στην Αφρική, την Αμερική και τις Ηνωμένες Πολιτείες, με τη κατάλληλη χορήγηση αντιβιοτικού υπάρχει πιθανότητα επιβίωσης με ποσοστό 95%. Τον Μεσαίωνα όμως, δεν υπήρχαν τόσες πιθανότητες να ζήσει κάποιος. Έτσι, πολλοί γονείς αναγκάζονταν να αφήνουν τα παιδιά τους στους δρόμους. Αυτοί οι δρόμοι είχαν γεμίσει με πτώματα νεκρών και μελλοθάνατων αφού τα νεκροταφεία πλέον δεν είχαν χώρο για άλλες ταφές. Παρόλα αυτά, σε κάποια νεκροταφεία, στα οποία υπήρχε η δυνατότητα χώρου, άνοιγαν τεράστιους λάκκους όπου έβαζαν μέσα το πολύ 100 νεκρούς, τους λεγόμενους ομαδικούς τάφους.
